Coğrafi İşaret Nedir?
Coğrafi işaret tescili, belirli bir coğrafi kökene sahip olan ve bu kökene bağlı olarak nitelikleri veya itibarı olan ürünlerde kullanılan bir işarettir. Coğrafi işaret tesciline başvurabilmek için, bir ürünün belirli bir yerde ortaya çıkan olarak tanımlanması gerekir. Ek olarak, ürünün nitelikleri, özellikleri veya itibarı, esasen menşei yeri nedeniyle olmalıdır. Nitelikler coğrafi üretim yerine bağlı olduğundan, ürün ile orijinal üretim yeri arasında açık bir bağlantı vardır.
Coğrafi İşaret Tescili Hangi Hakları Sağlar?
Coğrafi işaret hakkı, ürünü geçerli standartlara uymayan üçüncü bir şahıs tarafından kullanılmasını önlemek için cağrafi işareti kullanma hakkına sahip olanlara izin verir. Örneğin, Hatay künefesi coğrafi işaretinin korunduğu bölgelerde, Hatay künefesi üreticileri, Hatay künefesinde kullanılmayan malzemeleri kullanması, farklı şekillerde üretmeye kalkması veya uygulama kurallarında belirtilen standartlara uygun olarak üretmemesi durumunda Hatay künefesi teriminin kullanılmasını yasaklayabilir. Bununla birlikte, korunan bir coğrafi işaret, sahibinin bir kimsenin bu endikasyon standartlarında belirtilen tekniklerle aynı ürünü kullanarak bir ürün yapmasını engellemesini sağlamaz.
Coğrafi İşaret Tescili Başvurusu
Coğrafi bir göstergeye karşı koruma, genellikle göstergeyi oluşturan işaret üzerinde bir hak edinerek elde edilir. Coğrafi işaretler genellikle tarım ürünleri, gıda maddeleri, şarap ve alkollü içecekler, el sanatları ve endüstriyel ürünler için kullanılır. Coğrafi işaretler bir ürünü “markalaştırmaya” yardımcı olur ve onu pazardaki diğer ürünlerden farklılaştırır. Tüketicilere, ürünün orijinal olduğundan ve menşei nedeniyle belirli özelliklere sahip olduğunu garanti eder. Tipik olarak bir coğrafi işaret, ürünün kaynaklandığı yer adıdır. Diğer fikri mülkiyet haklarının çoğundan farklı olarak, coğrafi işaretler toplu haklardır. Ticari markada olduğu gibi “sahip” yoktur. Coğrafi işaretin kullanımını düzenleyen hükümlere uyan herkes kullanma hakkına sahiptir.